امروزه شهادت یکی از مهمترین طرق اثبات دعاوی اعم از حقوقی و کیفری محسوب می‌‌شود و شاهد یکی از ارکان مهم آن می‌‌باشد. نظر به اهمیت موضوع، لازم است شاهد دارای شرایطی باشد که از جمله می‌‌توان به عدالت وی اشاره نمود. عدالت از جمله شروطی است که سابقه طولانی در مباحث گوناگون فقهی از شهادت تا قضاوت را به همراه دارد. سوالی که نوشته حاضر در مقام پاسخ به آن می‌‌باشد این است که با توجه به افزایش روز افزون جمعیت و عدم آشنایی دادرس با شهود پرونده، کثرت پرونده‌ها، ممنوعیت تجسس در عقاید و حریم خصوصی افراد، عدالت شاهد چگونه احراز خواهد شد؟ آیا باید مطابق با نظر مشهور فقها، به بررسی ارتکاب گناهان کبیره و اصرار فرد بر صغیره بپردازیم. با بررسی هر چه بیشتر در نهایت به این نظر خواهیم رسید که پسندیده‌تر است در عمل، بر خلاف نظر مشهور فقها و همگام با بعضی از حقوقدانان، کردار اجتماعی شاهد و آن هم با توجه به معیارهای اخلاقی جامعه مورد ملاک قرار گیرد.
)