حق سرقفلی و حق کسب و پیشه و تجارت، از تأسیس های حقوقی رایج در حقوق موضوعة ایران است. در این نوشتار سعی شده طرق مختلف توقیف، فروش و مزایده سرقفلی و حق کسب و پیشه بررسی شده و به تحلیل این دو تأسیس حقوقی در حقوق موضوعه ایران و مبانی فقهی آن پرداخته شود. نیز ضمن تشریح جایگاه آنها در تقسیم بندی اموال منقول و غیر منقول و نظریات و رویه های قضایی، مال بودن آنها، مورد بحث و تحلیل قرار گرفته و تشریفات قانونی و اصولی در مورد مزایده؛ توقیف و فروش هر دو حق آورده شود. همچنین سعی شده ضمن بررسی متون فقهی، حقوقی، قانون مدنی و اجرای احکام مدنی؛ از تجربیات کارکنان قضایی و اداری نیز استفاده شود. پس از تحقیق و کنکاش مشخص گردید: اولا˝ هر دو حق در دسته‌بندی حق‌ها، حق مالی محسوب شده و دارای ارزش اقتصادی و قابل تقویم به پول هستند و هر دو حق طبیعتاً قابلیت نقل و انتقال دارند. ثانیا سرقفلی مال غیر منقول تبعی است. ثالثا قابل توقیف بوده و تحت تشریفات و شرایط قانونی، قابل فروش و مزایده می باشد و دایره اجرای احکام نسبت به توقیف و فروش و مزایده سرقفلی متعلق به محکوم علیه اقدام می نماید. پیشنهاد می گردد که پس از توقیف حق کسب و پیشه و تجارت به جای فروش آن نسبت به الزام مستأجر به تخلیه ملک تجاری و الزام مالک به پرداخت حق کسب و پیشه و تجارت وی اقدام شود که البته باید بسترهای قانونی برای چنین امری نیز به تدریج فراهم گردد. توقیف حق کسب و پیشه و تجارتی که به موجب سند رسمی ایجاد نشده باشد نیز از طریق اجرای احکام مدنی دادگستری امکان پذیر است و می توان با تنظیم صورت جلسه ای در دایره اجرای احکام مدنی و اعلام مراتب توقیف به طرفین، هر نوع معامله ای که پس از تاریخ توقیف بر روی این مال انجام بگیرد را به استناد ماده 56 قانون اجرای احکام مدنی بی اثر نمود.
تاجمیر ریاحی, جمشید. (1397). توقیف حق کسب یا پیشه یا تجارت و سرقفلی، مزایده و فروش آن با تأکید بر رویه قضایی-قسمت دوم و پایانی. فصلنامه علمی آراء, 2(11), 102-121.
MLA
جمشید تاجمیر ریاحی. "توقیف حق کسب یا پیشه یا تجارت و سرقفلی، مزایده و فروش آن با تأکید بر رویه قضایی-قسمت دوم و پایانی". فصلنامه علمی آراء, 2, 11, 1397, 102-121.
HARVARD
تاجمیر ریاحی, جمشید. (1397). 'توقیف حق کسب یا پیشه یا تجارت و سرقفلی، مزایده و فروش آن با تأکید بر رویه قضایی-قسمت دوم و پایانی', فصلنامه علمی آراء, 2(11), pp. 102-121.
VANCOUVER
تاجمیر ریاحی, جمشید. توقیف حق کسب یا پیشه یا تجارت و سرقفلی، مزایده و فروش آن با تأکید بر رویه قضایی-قسمت دوم و پایانی. فصلنامه علمی آراء, 1397; 2(11): 102-121.
)