ماده ۱ قانون آیین دادرسی کیفری در تعریف آیین دادرسی مقرر می کند: «آیین دادرسی کیفری مجموعه مقررات و قواعدی است که برای کشف جرم، تعقیب متهم، تحقیقات مقدماتی، میانجی گری، صلح میان طرفین، نحوه رسیدگی، صدور رأی، طرق اعتراض به آراء، اجرای آراء، تعیین وظایف و اختیارات مقامات قضائی و ضابطان دادگستری و رعایت حقوق متهم، بزه دیده و جامعه وضع می شود.» قطعاً برخی قسمت های فرایند رسیدگی و اجرای حکم مربوط به جنبه حاکمیتی قوه قضاییه است. مثلاً شروع به تعقیب، انجام تحقیقات مقدماتی، رسیدگی و صدور رای، از این قبیل هستند. اما برخی دیگر از قسمت‌های فرآیند رسیدگی مانند کشف جرم، میانجیگری و صلح میان طرفین و اجرای آراء، قابل واگذاری نظام یافته به سازمانهای مردم‌نهاد می‌باشد. در پژوهش حاضر به توضیح و بررسی و همچنین تبیین حوزه عملکرد سازمان های مردم نهاد در قسمت های یاد شده پرداخته می شود.
)