1
گروه حقوق- دانشکده حقوق وعلوم انسانی- دانشگاه آزاد اصفهان-(خوراسگان)
2
گروه حقوق دانشگاه آزاد اسلامی تیران
چکیده
یکی از ادلههای پر کاربرد در اثبات جرایم و دعاوی کیفری استفاده از ادله شهادت میباشد. این ادله هم در مباحث جزایی و هم در امور حقوقی مورد استفاده فراوان قرار میگیرد. لذا در این مقاله مشخص میگردد که در فقه و حقوق موضوعه نیز برای شاهد دروغگو که از آن در فقه به عنوان «شاهد الزور» تعبیر میشود، مسئولیت کیفری وجود دارد. این جرم از جمله جرایمی میباشد که صرفاً با فعل مادی تحقق مییابد و از طریق ترک فعل هر چند کتمان حقیقتی صورت میگیرد، اما بزه شهادت کذب واقع نمیشود. برای این جرم مجازاتهایی از قبیل تعزیر (شلاق) و تشهیر، حبس، حد، قصاص و دیه در نظر گرفته شده است و در حقوق موضوعه به جز تشهیر، مابقی مجازات شاهد دروغگو به تناسب نوع جرم اجرا میشود. البته در حدود، خلاء قانونی برای شهادت کذب وجود دارد و فقط در جرم زنا مجازات جرم قذف برای شاهد کذاب پیشبینی گردیده است و در باب قصاص نیز به تناسب مجازات جاری شده بر مشهود علیه، مجازات سلب حیات و قطع عضو اجرا میشود و در جرایم تعزیری برای شاهد کذاب مجازات حبس و جزای نقدی پیشبینی شده است. در خصوص آثار کیفری جرم شهادت کذب، ایجاد مسئولیت کیفری برای سایر اشخاص مثل ولی دم، قاضی، مأمور اجرای حکم بر حسب مورد، متصور میباشد.
)