1
گروه حقوق، دانشکده حقوق و اقتصاد، واحد خمینی شهر، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران
2
گروه حقوق، دانشکده حقوق، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز، تهران، ایران
چکیده
هر چه زندگی انسان پیچیدهتر میشود و از حالت ابتدایی و بسیط خارج میشود، مسألهی اخلاق هم شکل گستردهتر و پیچیدهتری به خود میگیرد و تعریف اخلاقی روابط انسانها در جامعه مشکلتر و تشخیص مصادیق اخلاقی از غیر اخلاقی دشوارتر میشود. امروزه کمتر فعالیتی از فعالیتهای روزمرهی بشری را میتوان نام برد که به عنوان یکی از شاخههای اخلاق کاربردی یا حرفهای، بررسی نشده باشد یا نتوان از آن در اخلاق بحث کرد. واضح است که طبابت کردن مصون از خطر، خطا و اشتباه نیست، اما آنچه جای تأمل دارد، مسئولیتی است که به واسطه فعالیت حرفهای برای پزشکان ایجاد میشود. مسئولیت پزشک، یکی از مباحث دشوار و پیچیده حقوق پزشکی است و معادل اصطلاح ضمان طبیب در نظام فقهی میباشد. منظور از مسئولیت پزشکی، مسئولیتی است که در نتیجه اعمال و اقدامات پزشکی ناشی میشود و منجر به ایراد صدمه و آسیب و خسارت مادی و معنوی به بیمار یا اقربای او میگردد. این مسئولیتها در ارتباط با حرفه پزشکی عبارتند از مسئولیت مدنی، مسئولیت کیفری و مسئولیت انتظامی. حرفه پزشکی از منزلت بالایی برخوردار میباشد، فلذا باید با توجه به اهمیت این رشته و لزوم حفظ شئونات این حرفه، نحوه عملکرد آنها مورد توجه قرار گیرد. باید برای حرفه پزشکی، نسبت به نحوه معالجه، درمان و مراقبت از بیماران، مسئولیت صحیح، منطقی و منطبق با اخلاق و واقعیات روز قائل شد؛ لذا در این نوشتار سعی شده است که با نگاهی نو، به تبیین مسئولیت طبیب با رویکردی بر اخلاق پزشکی پرداخته شود.