2
گروه حقوق، دانشگاه آزاد اسلامی واحد خمینی شهر، اصفهان، ایران
چکیده
لزوم مقابله و پیشگیری وضعی از جرایم و تعرضات نسبت به محیط زیست همواره مورد توجه نظام قضایی ایران قرار داشته؛ اما در این راستا همواره با چالشهایی متعددی مواجه بوده است. این مطالعه با هدف شناسایی این چالش ها، راهبردهای علمی و مؤثر در جهت مقابله با جرایم زیست محیطی در نظام کیفری ایران ارائه شده است. روش تحقیق در این پژوهش به صورت توصیفی ـ تحلیلی است. ابزار گردآوری داده های کتابخانه ای، از طریق مطالعه کتب، مقالات و آثار علمی مرتبط با موضوع است. یافتههای پژوهش حاضر نشان داد، از رهگذر مفید بودن بکارگیری فناوری های جایگزین انسان به عنوان راهبردی مطلوب در پیشگیری وضعی در قبال جرایم زیست محیطی، آنچه موجب چالشی عمیق در این حوزه شده است عدم اتّخاذ راهبردهای پیشگیرانه کرامت مدار توسط دولت به عنوان متولی اصلی این امر در جهت بکارگیری مشارکت جامعه نهادهای غیر دولتی میباشد، چراکه شایسته نیست، پیشگیری از بروز جرایم زیست محیطی موجب خدشه بر آزادی های فردی و حقوق افراد در جامعه شود. لذا استفاده از فناوری جهت پیشگیری وضعی نباید افراطی باشد و در کنار استفاده متعادل از آن، باید از نهادهای غیردولتی نیز کمک گرفت. نتایج نشان میدهد که راهبردهای پیشگیری وضعی در قبال جرایم فوق، صرفاً به دنبال اتخاذ اقداماتی است که در تصمیم بزهکاران بالقوه تأثیر گذارد، با این وجود، هزینه ی کمتری را بر جامعه تحمیل می نماید. لذا این شیوه پیشگیری، در کشور ما از سوی مسؤولان قضایی با استقبال بیشتری مواجه شده است.